Paisaje en las montañas de los caminos Jacobeos
Pérez Alberti, A., Guitián Rivera, L., Ramil-Rego, P. (1993). La evolución del paisaje en las montañas del entorno de los caminos Jacobeos. Xunta de Galicia. Consellería de Cultura. Santiago de Compostela. P 252.
Desde a época medieval, os peregrinos chegaban a Compostela seguindo multitude de itinerarios. Os camiños xacobeos atravesan áreas moi diferentes desde o punto de vista do relevo, o clima, os solos, a vexetación ou a actividade humana. Pola zona norte descorren polo sector máis montañoso de Galicia e, aínda aproveitan vales e portelas, no seu entorno álzanse as serras de maior altitude, nas que conviven a fermosura da paisaxe coa dureza do traballo diario. No entorno do Camiño Norte álzanse las serras Septentrionais entre as que destaca o macizo do Xistral.
Nel, pese aos seus escasos mil metros, as condiciones climáticas frías e húmidas durante boa parte do ano permiten a pervivencia dunha das zonas turbosas máis importantes do noroeste peninsular. Entre o Camiño de Fonsagrada e o Francés, estírase a serra de Ancares, que chega moi perto dos dous mil metros de altitude. Aquí os antigos glaciares deixaron a pegada do seu paso labrada en impresionantes vales e cristas. En e llos las formacións boscosas adquiren un desenvolvemento reseñabel. Outro tanto ocorre cos montes do Cebreiro ou coa serra do Courel onde a diferenciación litolóxica e a transición climática que se opera cara a ambientes mediterráneos materialízase nunha rica e variada gama de ecosistemas.
Entre o Camiño Francés e a Vía da Prata álzanse os macizos de Manzaneda e Trevinca, outras dúas áreas nas que se encadean formas e depósitos, bosques e pastos, aldeas e campos de cultivos labrados nun medio contrastado, duro e bravo, no que conseguir unha pequena parcela arable supuxo días e días de intenso traballo.
As áreas de montaña posúen dentro de sí a esencia da verticalidade e da altitude, feitos que xorden do intenso xogo dialéctico nacido da acción morfoxenética da auga ao longo de millóns de anos. Os espazos resultantes son variados e multiformes, presentan facetas diferenciadas e enmarcan e condicionan as actividades agrarias e gandeiras que posibilitan a vida dos seus habitantes.
Para os investigadores, as áreas de montaña son lugares privilexiados onde as dificultades de accesibilidade e a escasa urbanización do territorio, permitiron a pervivencia de elementos naturais de gran valor. Nas montañas do entorno dos Camiños Xacobeos, atopamos as probas claras do seu pasado glaciar, as mostras duna flora e fauna peculiar ou os restos das primeiras actividades humanas. A estudalos adicamos o presente libro. Nel colaboran especialistas de diferentes áreas de coñecemento cun fin común: aportar ao lector unha obra rigorosa que permita coñecer mellor as paisaxes que se interrelacionan nos entornos dos Camiños Xacobeos.
Autores: Pérez Alberti, A., Guitián Rivera, L., Ramil-Rego, P.
Titulo: La evolución del paisaje en las montañas del entorno de los caminos Jacobeos.
Ano: 1993.
Depósito Legal: C-822/93.
ISBN: 84-453-0885-8
